Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη»: Γνωριμία με τη Πολυτομεακή Προτεραιότητα «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα»
To Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» είναι το νέο Πρόγραμμα Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) για την υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, το οποίο θα διαδεχθεί το Πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020». Ο «Ορίζοντας Ευρώπη», με προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 95 δισεκατομμύρια Ευρώ, ανακοινώθηκε επίσημα στις 2 Φεβρουαρίου 2021 και θα ολοκληρωθεί το 2027, έχοντας ως βασικό στόχο τη μεγιστοποίηση του επιστημονικού, οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου των ευρωπαϊκών επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία. Η ανακοίνωση των πρώτων Προσκλήσεων Υποβολής Προτάσεων αναμένεται τον Μάϊο του 2021.
Ο «Ορίζοντας Ευρώπη» χωρίζεται σε 3 Πυλώνες και η Πολυτομεακή Προτεραιότητα (Cluster) «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα» αποτελεί μέρος του Πυλώνα ΙΙ, που αφορά στις παγκόσμιες προκλήσεις και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Στόχος της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα» είναι η εξεύρεση λύσεων και η πρόοδος στις ψηφιακές και βιομηχανικές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένου του διαστήματος, η οποία διαμορφώνει όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας για ένα βιώσιμο μέλλον.
Η κρίση COVID-19 του 2020 έδειξε την ανάγκη ενίσχυσης της βιομηχανικής βάσης της Ευρώπης, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα και την ευελιξία της, τόσο από άποψη τεχνολογιών όσο και αλυσίδων εφοδιασμού, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση της Ε.Ε. από τρίτες χώρες. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο με αυξημένες αβεβαιότητες και ασταθή γεωπολιτικά συμφέροντα, αυτό που διακυβεύεται δεν είναι μόνο η ευημερία της Ευρώπης και η οικονομική ανταγωνιστικότητα, αλλά και η ικανότητά της να παράγει και να παρέχει αυτόνομα ζωτικές πρώτες ύλες, τεχνολογίες και υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για το σύνολο της βιομηχανίας.
Καθώς η Ευρώπη προετοιμάζεται για μια ανθεκτική, πράσινη και ψηφιακή ανάκαμψη, η Ε.Ε. θα πρέπει να διατηρήσει μια ισχυρή βιομηχανική και τεχνολογική παρουσία σε σημεία κλειδιά των ψηφιακών και άλλων αλυσίδων εφοδιασμού, σε βιομηχανικά οικοσυστήματα, διασφαλίζοντας παράλληλα την ικανότητά της να έχει πρόσβαση και να λειτουργεί με ασφάλεια στο διάστημα. Αυτό είναι κρίσιμο όχι μόνο ως πρόβλημα παγκόσμιου ανταγωνισμού, αλλά και προστασίας των πολιτών, παροχής υπηρεσιών και προϊόντων υψηλής ποιότητας και διατήρησης των αξιών και του κοινωνικοοικονομικού της μοντέλου.
Για να επιτύχει έναν πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες, η Ευρώπη πρέπει να κυριαρχήσει στις ψηφιακές τεχνολογίες, στο διάστημα αλλά και σε βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής καθώς και να επανεντάξει ορισμένες από τις αλυσίδες εφοδιασμού τους εντός της Ε.Ε. Η πράσινη μετάβαση και ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ακριβώς στην αρχή τους. Οι μεγάλες ευκαιρίες βρίσκονται μπροστά για να τοποθετήσουν την Ευρώπη ως ηγέτιδα δύναμη αυτής της τεχνολογικής και βιομηχανικής μετάβασης.
Το Πρόγραμμα Εργασίας της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα» με προϋπολογισμό 15.5 δισεκατομμύρια Ευρώ, αποτελείται από τις ακόλουθες 6 Θεματικές Ενότητες (Destinations) που σκοπό έχουν να συνεισφέρουν στην υλοποίηση των στόχων και των επιδιωκόμενων αντίκτυπων βάσει του Στρατηγικού Σχεδίου του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη»:
- Climate-neutral, circular and digitized production.
- Increased autonomy in key strategic value chains for resilient.
- World-leading data and computing technologies.
- Digital and emerging technologies for competitiveness and fit for the green deal.
- Open strategic autonomy in developing deploying and using global space-based infrastructures, services, applications and data.
- A human-centred and ethical development of digital and industrial technologies.
Αυτές οι Θεματικές Ενότητες περιλαμβάνουν έναν μεγάλο αριθμό υποενοτήτων, οι οποίες επιλέχθηκαν βάσει των προτεραιοτήτων της Ε.Ε. με γνώμονα την επίτευξη των επιδιωκόμενων αντικτύπων και καλύπτουν το ευρύτατο φάσμα της συγκεκριμένης Πολυτομεακής Προτεραιότητας.
Ταυτόχρονα, οι 10 συνολικά Ευρωπαϊκές Συμπράξεις, οι οποίες περιλαμβάνονται στην Πολυτομεακή Προτεραιότητα «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα» θα προκηρύσσονται σε διαφορετικά χρονικά σημεία της Προγραμματικής Περιόδου του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη» σε συνδυασμό με την νέα ευρωπαϊκή πρωτοβουλία των Αποστολών (Missions) προσφέροντας επιπλέον ευκαιρίες χρηματοδότησης.
Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να βρουν περισσότερες πληροφορίες για το τι περιλαμβάνουν οι Θεματικές Ενότητες στο αναλυτικό Πρόγραμμα Εργασίας της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα», το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί επίσημα μέσα στον Απρίλιο του 2021.
Το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), μέσω των Εθνικών Σημείων Επαφής/National Contact Points (ΕΣΕ/NCPs), υποστηρίζει ενεργά τους κυπριακούς φορείς στην προσπάθειά τους να συμμετέχουν με επιτυχία σε ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη», προσφέροντας μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών στήριξης χωρίς χρέωση. Τα Εθνικά Σημεία Επαφής είναι στη διάθεση των ερευνητών για παροχή άμεσης πληροφόρησης και συμβουλευτικών υπηρεσιών σε όλα τα στάδια, από την προετοιμασία της πρότασης έως την υλοποίηση καθώς και την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Κάποιες από τις υπηρεσίες που προσφέρονται είναι ενδεικτικά: (α) η συστηματική διοχέτευση πληροφόρησης και ενημέρωσης προς την ερευνητική και επιχειρηματική κοινότητα, (β) η διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων και εκπαιδευτικών εργαστηρίων, (γ) η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και στήριξης για τη συγγραφή πρότασης και την υλοποίηση έργων (δ) η βοήθεια στην εξεύρεση συνεργατών από το εξωτερικό, (ε) η προεπισκόπηση προτάσεων, κ.ά.
Για να λαμβάνετε εξατομικευμένη πληροφόρηση σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης, εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ευρωπαϊκά Προγράμματα Έρευνας και Καινοτομίας, μπορείτε να συμπληρώσετε τα στοιχεία και τους τομείς δράσης σας στο ερωτηματολόγιο που θα βρείτε εδώ. Περισσότερες πληροφορίες για το ΙδΕΚ μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του οργανισμού, όπου μπορείτε να κάνε εγγραφή στο ενημερωτικό δελτίο, για να λαμβάνετε ηλεκτρονικά πληροφόρηση για τις δράσεις του.
Τα Εθνικά Σημεία Επαφής της Πολυτομεακής Προτεραιότητας «Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία, Διάστημα» είναι:
Δρ Άγγελος Ντάντος – Επιστημονικός Λειτουργός, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων ([email protected])
Γιώργος Χρίστου – Επιστημονικός Λειτουργός, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων ([email protected])
Η Πολυτομεακή Προτεραιότητα σε αριθμούς:
Προϋπολογισμός: 15,5 δισεκατομμύρια Ευρώ
Θεματικές Ενότητες/Destinations: 6
Θεματικές Ενότητες/Topics για την περίοδο 2021-2022: 184